قوانین حاکم بر معاملات در بازار بورس تهران
در این مقاله سعی داریم به قوانین بازار بورس تهران بپردازیم. قبل از بیان این قوانین به مهم ترین قوانین معاملات اشاره می کنیم که فقط مختص بورس تهران نیستند. برای شروع فعالیت در هر بازاری شاید باید در قدم اول با قوانین و مقررات حاکم بر آن آشنایی داشته باشید. برای اینکه یک معامله گر موفق در بازار بورس تهران باشید باید قوانین مخصوص معاملات را بدانید و اطلاعاتی درباره ساعت معاملات و یا به عنوان مثال وضعیت نماد داشته باشید.
ساعت معاملات چیست؟
برای اینکه مفهوم ساعت معاملات را متوجه شوید باید اول معنای پیش گشایش را بدانید. در هنگام پیش گشایش شما می توانید یک سفارشی را ثبت و حذف کنید. در این حالت امکان ویرایش سفارشات خرید و فروش هم وجود دارد. در این موقع معامله ای صورت نمی گیرد و بعد از اینکه زمان پیش گشایش تمام می شود، معاملات بازار شروع می شوند. زمانی که ساعت معاملات شروع می شود، اگر سفارش هایی با قیمت مشابه وجود داشته باشد این معاملات همزمان ثبت نمی شوند به دلیل اینکه یک قیمت دارند. این معاملات به ترتیب زمانی سفارش های ثبتی تایید می شوند.در زمان نگارش این مقاله زمان پیش گشایش بازار بورس تهران ساعت هشت و چهل و پنج دقیقه تا نه صبح می باشد. ساعت شروع معاملات هم معمولا نه تا دوازده و نیم است و فراموش نکنید که شما فقط از شنبه تا چهارشنبه می توانید در بورس تهران فعالیت کنید.
انواع وضعیت نماد
در بخش وضعیت نماد چند فاکتور داریم. ثبت سفارش، حذف آن، ویرایش و امکان معامله. در ادامه به چند وضعیت مختلف از نمادها می پردازیم:
وضعیت مجاز: این وضعیت حاکی از آن است که همه چیز در شرایط عادی قرار داد و شما می توانید سفارشی را ثبت کنید و یا اینکه آن ویرایش و حذف نمایید. در این وضعیت معامله انجام پذیر است.
وضعیت ممنوع یا ممنوع-متوقف: این وضعیت حاکی از آن است که در حال حاضر امکان ثبت هیچ سفارشی وجود ندارد و در نتیجه معامله ای هم صورت نمی گیرد.
وضعیت مجاز-محفوظ: این وضعیت حاکی از آن است که شما می توانید یک سفارشی را ثبت، حذف و یا حتی ویرایش کنید اما هیچ معامله ای انجام نمی گیرد. این وضعیت شبیه پیش گشایش است اما از آن برای فهمیدن قیمت استفاده می کنیم.
مجاز-متوقف: این وضعیت حاکی از آن است که شما می توانید فقط سفارش خود را ثبت کنید و معمولا خیلی شاهد چنین حالتی در بورس تهران نیستیم.
بازه قیمتی
در نمادهای بورس تهران، ارسال سفارش خرید یا فروش تنها در یک بازه قیمتی مشخص رخ می دهد. بازه قیمتی با توجه به آخرین قیمت روز قبل و دامنه مجاز نوسان مشخص می شود. گاهی اوقات شما می توانید در هنگام بازگشایی، بدون محدودیت دامنه نوسان، سفارش خود را در بورس تهران ثبت کنید. اگر نمادی در بورس تهران دارای بازارگردان باشد، دامنه نوسان ممکن است دو برابر زمانی شود که بازارگردان ندارد. خب در ادامه به بررسی برخی از قوانین بورس تهران می پردازیم.
برخی از قوانین بورس تهران
ماده یک تا ده
در ماده اول قانون بورس تهران شاهد تعریف اصطلاحات و واژه هایی هستیم که هر کدام معنای مخصوص خود را دارند. در ماده دو قوانین بورس تهران بیان شده است که این قوانین در راستای حمایت از حقوق سرمایه گذاران و ساماندهی بازار به وجود آمده اند. در ماده سوم قوانین بورس تهران بیان شده است که شورا بالاترین مقام بازار است و مسئولیت بررسی و تصویب سایت های کلان را برعهده دارد. در ماده چهارم وظایف شورا شرح داده شده است. در ماده پنجم قوانین بورس، شاهد تعریف کلمه سازمان هستیم. سازمان یک موسسه عمومی و غیر دولتی است که شخصیتی حقوقی و مالی دارد. سازمان از طریق کارمزدهای دریافت شده بابت حق پذیرش شرکت ها در بورس تامین می شود. در ماده ششم قوانین بورس بیان شده است که هیئت مدیره سازمان حداکثر پنج عضو دارد و این اعضا توسط رئیس شورا و بعد از تصویب آنها توسط شورا برگزیده می شوند. همچنین مسئولیت صدور حکم اعضای هیئت مدیره بر دوش رئیس شورا می باشد. در ماده هفتم اختیارات هیئت مدیره سازمان عنوان شده است. در ماده هشت مدت عضویت هر یک از اعضای هیئت مدیره بیان شده است. هر یک از اعضای هیئات مدیره می توانند پنج سال عضو بمانند و اگر در انتخابات دوباره برنده شوند، می توانند به عضویت خود ادامه دهند. در ماده نه قوانین بورس تهران بیان شده است که رئیس هیئت مدیره از بین اعضا انتخاب می شود. در ماده دهم عنوان شده است که اعضای هیئات مدیره به صورت تمام وقت باید فعالیت کنند و حق کار در هیچ یک از دستگاه های دولتی و غیر دولتی را ندارند.
ماده یازده تا هفده
در ماده یازده شاهد قوانین مربوط به عضو جانشین هستیم. اگر یکی از اعضا فوت کند، استعفا دهد و یا اینکه برکنار شود، عضو جانشین پست او را در دست می گیرد. در ماده دوازده بیان شده است که تمامی اعضای هیئت مدیره باید قبل از شروع کارشان در جلسه ای که شورا برگزار می کند، سوگند بخورند. در ماده سیزده عنوان شده است که حقوق اعضا و رئیس هیئت مدیره از طریق بودجه سازمان پرداخت می شود. در ماده چهارده قوانین بیان شده است که تمامی اعضا باید لیست دارایی های را به طور کامل در اختیار شورا بگذارند. در ماده پانزده شاهد ضابطه های مربوط به حسابرس یا همان بازرس سازمان هستیم. در ماده شانزدهم بیان شده است که اعضا حق دخالت در معاملات ثبت شده و یا نزدیک به ثبت شدن را ندارند. در ماده هفده بیان شده است که اعضا باید فعالیت های اقتصادی دو سال گذشته را به طور کامل به رئیس قوه قضاییه اطلاع دهند. به طور کلی قوانین بورس شامل شصت ماده می شود.
در همین زمینه مطالعه نمایید:معرفی کتاب روانشناسی کاربردی بازار سرمایه
